ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده/ ۷۰ درصد گرد و غبار منشأ داخلی دارد
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۳۸۴۶۲
آفتابنیوز :
«علیرضا شهیدی» در میزگرد بررسی عوامل مؤثر بر افزایش ریزگردها که در محل خبرگزاری دولت برگزار شد، گفت: پیش از این تا گرد و غباری بلندمی شد به طور کلی گفته میشد منشأ خارجی دارد، اما در گرد و غبار اخیر که اکثر استانها را هم درگیر کرد مشاهده شد قسمت اعظم گردوغبار موجود در هوا منشأ داخلی داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: نگاهی به تهران و مناطق حاشیه آن نشان میدهد اطراف این شهر را کانونهای تولید گرد و غبار فراگرفته است، از فرودگاه امام خمینی (ره) گرفته تا بخشهایی از شهریار و این باعث میشود گرد و غبار به راحتی بلند شده و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.
شهیدی اضافه کرد: تغییرات مربوط به این چند سال اخیر نیست، شاید بهتر این است که گفته شود تغییرات کنونی یکی دو دهه است که آغاز شده است. ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده که میشود گفت از حدود ۲۰ سال پیش شروع شده و اکنون آثار این دوره خشکسالی را مشاهده میکنیم.
رئیس سازمان زمینشناسی گفت: در گذشته برخیها تا مقداری بارندگی زیاد میشد میگفتند «نه ما دوره خشکسالی بلندمدت نداریم و ترسالیها این نظریه را که ایران در دوره خشکسالی ۳۰ ساله است را نقض میکند»، در صورتی که میبینیم در برخی سالها یک مقدار بارندگیها بیشتر بوده، اما این دلیل بر این نیست که دوره ترسالی آغاز شده باشد. ما همچنان در سیکل خشکسالی قرار داریم و سال به سال هم اثرهای این خشکسالی بیشتر نمایان میشود.
وی خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۷۰ با توجه به افزایش بیشتر از حد مجاز استفاده از آبخوانها در کنار این خشکسالی موجب شد تا یک فشاری به آبخوانها وارد شود و تراز منفی آب آنها از ۱۳۷۰ آغاز شد، از آن زمان تا سال ۱۳۷۸ که جمعیت به ۶۰ میلیون نفر رسید تراز منفی آبخوانها به منفی ۲۰ میلیارد متر مکعب رسید.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: در سال ۱۳۹۸ با جمعیت حدود ۸۰ میلیون نفری این تراز منفی به حدود ۱۳۴ میلیارد متر مکعب رسید و این در حالی است که مصرف سالیانه ۱۰۰ میلیارد مترمکعبی داریم و این نشان از آن دارد که ایران سال به سال در حال خشکتر شدن است.
شهیدی با بیان اینکه برخی از بعضی واژهها استفاده میکنند که درست نیست، افزود: مثل اینکه برخیها درباره «ورشکستگی آبی» صحبت کردند که این چنین چیزی اتفاق نیفتاده است و ما هنوز با مدیریت درست منابع آبی- چه سطحی و چه زیرزمینی- میتوانیم این دوره خشک را پشت سربگذاریم، هرچند پیشبینیها نشان میدهد تا سال ۲۰۳۰ ایران جزو یکی از کشورهای پرتنش آبی خواهد بود.
رئیس سازمان زمینشناسی افزود: در حال حاضر نیز این تنش آبی در کشور دیده میشود، گاهی اوقات شاهدیم بین روستاها و شهرهای مختلف تنش ایجاد میشود هرچند موقتی است، اما وجود دارد، یا اینکه در بحث انتقال آب که کار درستی هم نیست و از یک حوضه آبریز به حوضه آبریز دیگر این تنشها اتفاق میافتد.
شهیدی گفت: انتقال آب بین حوضهای به هیچ عنوان توصیه نمیشود مگر برای شرب که شاید توجیه داشته باشد، اما این که آب را برای مصارف کشاورزی از یک حوضه آبریز به حوضه آبریز دیگر انتقال دهیم با توجه به اینکه بازدهی کشاورزیمان خوب نیست، به معنای نابودی و هدر رفت آب است.
وی تصریح کرد: با این دخالتی که در حوضههای آبریز انجام میدهیم سبب میشویم آن تعادلی که در هزارههای گذشته به وجود آمده بوده و هر جا با یک سیستمی پیش میرفت، تغییر کند و این انتقال سبب میشود تغییرات کوتاهمدت و بلندمدت ایجاد شود که درست نیست. انتقال مصنوعی آب سبب میشود کشاورز فکر کند آب زیاد است و شروع به کاشت برنج میکند و این مسئله بعدها با بروز خشکسالی، بحرانزا خواهد بود.
رئیس سازمان زمینشناسی گفت: چرخه آب، چرخه پیچیدهای است که بهتازگی هم تغییرات اقلیمی به آن اضافه شده است که سبب شده کشورمان با توجه به اینکه بین ۶۰ تا ۶۵ درصد آن در اقلیم خشک و نیمهخشک و بیابانی قرار دارد، تغییر اقلیم اثر خود را در این زمینه نمایان کرده است. برخی کشورها در زمینه این تغییر اقلیم خوب عمل کردهاند، بهطور مثال پاکستان اعلام کرده که تغییر اقلیم روی این کشور خیلی اثرگذار بوده و بر همین اساس تلاش دارد از فناوریهای نوین روز استفاده کند، همچنین به دنبال استفاده از وامهای جهانی است تا خسارات تغییر اقلیم را به نوعی جبران کند. اما در کشور هیچ سازمان و نهادی نیست که محاسبه کند چه مقدار تغییر اقلیم تأثیرگذار بوده است؟
معاون وزیر صنعت ادامه داد: در کشورمان با وجود سازمانهای تخصصی زیاد، اما هرکدام به صورت جزایری جداگانه عمل میکنند، در حالی که نیازمند یک مدیریت واحد هستیم. البته در سیستم سازمانی کشور سازمان مدیریت بحران وجود دارد که اغلب باید در زمینه همه مخاطرات که یکی همین آب میتواند باشد و ریزگردها که بحث اصلی است باید به نوعی سیاستگذاری کند، اما هنوز این اجماع ایجاد نشده که هر سازمان با سازمانهای تخصصی دیگر یک سری کارها را به صورت تیمی انجام دهند.
رئیس سازمان زمینشناسی خاطرنشان کرد: بحرانهایی که در ایران اتفاق میافتند دو منشأ جوی و زمینی دارند که جویها مربوط به سازمان هواشناسی است و زمینیها هم مربوط به سازمان زمینشناسی، اما در عمل این دو سازمان که هر دو حاکمیتی هم هستند زیاد در برخی موارد ورود نمیکنند.
شهیدی افزود: این یک مشکل مدیریتی است که امیدواریم با حضور رئیس جدید سازمان مدیریت بحران این اتفاقها کمتر شده و بتوان به صورت متمرکز در مخاطرات کارهای بهتری انجام داد.هر جا که آب نباشد حیات نیست و حیات هم که نباشد مکان و زیستگاهی هم نباشد و این موجب شده که برخی درباره آن صحبت کنند و آن بحث مهاجرت است و خالی شدن بخشهایی از کشور از سکنه است که به لحاظ امنیتی هم میتواند تاثیرهای بدی داشته باشد.
در کل جهان مهاجرت ناشی از خشکسالی در حال اتفاق افتادن است
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: شنیده شده از تعدادی از استانهای شرقی و جنوبی کشور حدود ۶۰۰ هزار نفر مهاجرت داشتند به شمال، و در کل جهان هم مهاجرت به سمت شمال در حال اتفاق افتادن است و هرچه آب کمتر باشد زمین خشکتر خواهد شد و خشکتر شدن زمین باعث میشود که در گذشته اگر در قسمتی بادی میوزید حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر خاک بلندمی شد، اما الآن با کوچکترین تغییر جوی خاک به هوا برخیزد.
منبع: خبرگزاری ایرنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: خشکسالی گرد و غبار رئیس سازمان زمین شناسی معاون وزیر صنعت دوره خشکسالی تغییر اقلیم حوضه آبریز گرد و غبار دوره خشک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۳۸۴۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدیر گروه خشکسالی و تغییر اقلیم: باید منتظر سیل ها و خشکسالی های بیشتری باشیم
مدیر گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با بیان اینکه تغییر اقلیم باعث میشود که رخداد پدیدههای حدی و شدید بیشتر و فراوانی وقوع آنها نیز افزایش یابد، گفت: «باید انتظار رخدادهای دیگری از جمله سرمازدگی، گرمازدگی، گردوغبار، خشکسالی و حتی سیلهای بیشتر از گذشته را داشته باشیم.»
به گزارش ایسنا، مهران زند با بیان اینکه سیل اخیر را از دو بعد هواشناسی و هیدرولوژیکی میتوان مورد بررسی قرار داد، گفت: سیلهای اخیر خصوصا سامانه بارشی که ۲۷ و ۲۸ فروردین امسال در مناطق جنوب و جنوب شرق کشور و منطقه تنگه هرمز رخ داد استانهان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس و بوشهر را به شدت درگیر کرد.
وی افزود: بارشهای اخیر رقمهایی را در میزان بارندگی جابهجا کرد؛ به طوری که در ۲۴ ایستگاه هواشناسی بارش بیش از ۱۰۰ میلیمتر ثبت شد که در ۵۰ سال اخیر بی سابقه بوده است.
بارندگیهای شدید چندسال اخیر ناشی از تغییر اقلیم استمدیر گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تصریح کرد: بارشهای سنگین و به طور کل سوانح طبیعی با شدت بالا، دوره برگشت طولانیتری دارند این میزان بارندگیهای شدیدی که در چندسال اخیر در کشور رخ داده، ناشی از تغییرات اقلیمی و تبعات آن است.
گرمایش در خاورمیانه بیشتر بوده استوی با تاکید بر اینکه اینگونه بارشها را میتوان به تغییر اقلیم نسبت داد، افزود: تغییر اقلیم باعث میشود که رخداد پدیدههای حدی و شدید بیشتر و فراوانی وقوع آنها نیز افزایش یابد. نشانههای گرمایش جهانی و وقوع تغییر اقلیم را میتوان در نقاط مختلف کشور مشاهده کرد. یکی از نشانههای مهم گرمتر شدن کشور است. میانگین گرمایش جهانی ۱.۱ درجه و در غرب آسیا ۲ درجه سانتیگراد برآورد شده است. در خاورمیانه گرمایش بیشتر بوده و تبعات آن هم بیشتر است. وقتی دما بالا میرود، ظرفیت نگهداشت رطوبت هوا بیشتر میشود، در نتیجه تبخیر بالا میرود و حجم بیشتری رطوبت را خواهیم داشت که به دنبال آن بارندگیهای سیل آسا بیشتر میشود.
یک درجه افزایش دما میتوان ۷درصد رطوبت را بیشتر کندزند با اشاره به اینکه به لحاظ هیدرولوژیکی یک درجه افزایش دما میتواند حدود هفت درصد باعث افزایش ظرفیت نگهداشت رطوبت هوا شود، گفت: به طور کلی الگویهای زمانی و مکانی بارندگیها در جهان و ایران تغییر کرده و پیش بینی بارشها سختتر شده است. توزیع فصلی بارش مناطق مختلف کشور تغییر کرده و در سال آبی جاری نیز این تغییرات با شدت بیشتری رخ داده؛ به گونهای که پاییز و زمستان در غالب نواحی کشور با کم بارشی شدید مواجه بودیم و در بهار در نواحی زیادی از کشور با بارشهای بسیار فراتر از معمول مواجه شدیم. اینکه بگوییم مداخلات انسانی در این بخش موثر بوده و ابرها در کشورهای دیگر بارور شدهاند، منتفی است.
بارش اخیر ارتباطی به بارورسازی ابرها نداردمدیرگروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری همچنین عنوان کرد: امکان بارورسازی ابرها وجود دارد، ولی به شدت محدود و منطقهای است و نمیتواند چند استان و کشورهای دیگر را درگیر کند.
این کارشناس آبخیزداری در ادامه گفت: اینکه بگوییم بارورسازی ابرها در امارات باعث بروز چنین سیلی شده، اشتباه است. نقشهها نیز همین را نشان میدهند که یک سیستم قوی در عربستان شکل گرفته، بر روی دریای عرب تقویت شده و بارشهای شدید و فراتر از معمول رخ داده است. ما باید انتظار رخدادهای دیگری از جمله سرمازدگی، گرما زدگی، گرد و غبار، خشکسالی و حتی سیلهای بیشتر از گذشته را داشته باشیم.
اینکه بگوییم بارورسازی ابرها در امارات باعث بروز چنین سیلی شده، اشتباه است. نقشهها نیز همین را نشان میدهند که یک سیستم قوی در عربستان شکل گرفته، بر روی دریای عرب تقویت شده و بارشهای شدید و فراتر از معمول رخ داده است. ما باید انتظار رخدادهای دیگری از جمله سرمازدگی، گرما زدگی، گرد و غبار، خشکسالی و حتی سیلهای بیشتر از گذشته را داشته باشیم. به گفته وی در حالی که درگیر سیل در جنوب شرق و جنوب کشور هستیم، در استانهای قزوین، تهران، سمنان، خراسان رضوی، فارس و ۲۰ استان دیگر خشکسالی رخ داده و میزان بارندگی نسبت به بلند مدت کاهشی بوده که وقوع این پدیدههای حدی میتواند از نتایج تغییر اقلیم باشد.
عضو هیات علمی پژوهشکده آبخیزداری با اشاره به اینکه باید در مناطق مختلف آمادگی حاصل کنیم، گفت: نمیتوانیم از وقوع پدیدههای حدی جوی از جمله این بارندگیها شدید جلوگیری کنیم، بلکه باید مواجهه هوشمند با این پدیدهها داشته باشیم تا خسارت کمتری وارد شود.
اعتبارات آبخیزداری در کشور کافی نیستوی در بخش دیگری از صحبتهایش در پاسخ به اینکه گفته میشود تنها ۲۴ درصد از اراضی مستعد آبخیزداری در کشور تحت عملیات آبخیزداری قرار گرفتهاند و چرا با وجود اهمیت آبخیزداری برای کشور عدد کمی محقق شده، گفت:اعتبارات آبخیزداری کافی نیست و نمیتوان در یک بازه زمانی چندساله افزایش قابل توجهی در این مقدار داد. زیرا منابعی که به این بخش تزریق میشود پاسخگوی گستردگی عملیات نیست و از طرفی به منابع دولتی وابسته هستیم.
از سازههای بومی غافل شدهایمزند با بیان اینکه از بسیاری از سازههای بومی مانند هوشاب و هوتک که توسط مردم محلی احداث میشد غافل شدهایم، گفت:اگر میخواهیم تاب آوری افزایش یابد باید مردم را به احداث این سازهها تشویق کنیم. سدسازی و بندسازی اگرچه در مدیریت سیلاب موثر است، اما عملیات محلی و بومی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. اگر در این بخش به مردم آموزش داده شود، دولت وارد شود و کمک کند میتوانیم تا حد زیادی این سیلابها را کنترل کنیم.
وی ادامه داد: ضمن اینکه عملیات آبخیزداری بسیار گسترده و متنوع است. تقویت پوشش گیاهی، عملیات سازهای، بیولوژیکی و بیومکانیکی میتواند بسیار تاثیر گذار باشد.
خیریهها به بخش آبخیزداری کمک کننداین پژوهشگر حوزه آبخیزداری در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان برای این بخش منابع مالی مستقل تامین کرد که وابستگیها به دولت کاهش یابد؟ افزود: موسسات خیریه میتواند در این زمینه موثر باشند. سمنها میتوانند در این زمینه ورود کنند. یک فرد خیر شاید نداند عملیات آبخیزداری و احداث سازههای آبخیزداری چقدر میتواند در نجات جان افراد و تامین آب شرب مردم موثر و حیاتی باشد.
کانال عصر ایران در تلگرام